Manufaktura Radości

Tymczasem, narzekanie, jest tematem zastępczym. Wymówką. Sposobem na to, aby nie zajmować się swoim życiem. Kiedy się narzeka, kiedy się obwinia, nie szuka się rozwiązań, nie patrzy na swoją strefę wpływu, ale składa z rezygnacją swój los, w cudze, nawet dobrze niesprecyzowane ręce. To wygodne, ale mało skuteczne. I rzadko wiedzie do dobrego życia. 

Jak długo, Katylino, będziesz nadużywał naszej cierpliwości? (...) Czyż nie strwożyły cię nocne straże na Palatynie ani straże przemierzające miasto, ani trwoga, która ogarnęła lud, ani obecność tutaj wszystkich uczciwych ludzi, ani wybór tego obronnego miejsca na posiedzenie senatu, ani twarze i spojrzenia wszystkich obecnych? Czyż nie rozumiesz, że zamiary twoje zostały odkryte? Nie widzisz, że twój spisek znany już jest wszystkim obecnym i zdemaskowany? Kto z nas, według ciebie, nie wie, co robiłeś ostatniej, co poprzedniej nocy, gdzie byłeś, kogo zwoływałeś, jaką podjąłeś decyzje? O co za czasy! O co za obyczaje!

Cyceron , I wiek p.n.e.

W archiwach Watykanu, zachował się list, w którym Michał Anioł, żali się papieżowi, że jeden z kardynałów, nie chce zatrudnić, do pracy przy budowie bazyliki jego kuzyna, oraz skarga, że nie wypłacono mu całości przewidzianego wynagrodzenia. 

 "Długie kolejki ludzi (...) na zimnie i słocie przed cukierniami. Był tłusty czwartek i ludzie ci stali wytrwale, czekając na kawałek tradycji. Cóż za rozpaczliwy paradoks błąkał się wśród tych milczących ogonków, w których smutni, zmęczeni ludzie stali godzinami po to, aby na być naprę pączków. Słyszałem rozmowę dwóch komunistów, którzy ociekali głupim zadowoleniem <Widział pan kiedy przed wojną takie tłumy po pączki?> - mówił jeden z nich. To było symboliczne. Ten głupiec nie widział, że ludzie stali tu tylko po pączki, a nie po radość i beztroskę, która jest istotą tłustego czwartku. Przed wojną, mój Boże... obejdźmy się bez tanich porównań... Ci ludzie tu stali za krztyną słodyczy, która miała być dla nich namiastką, okłamywaniem się, że mają coś z życia.

Dziennik, 1954r.  - Leopold Tyrmand

Co wchodziło w zakres PRL- owskich wyobrażeń o luksusie? Małżeństwo trzydziestolatków z wyższym wykształceniem, pisało w latach sześćdziesiątych:  "stabilna i dość dobra sytuacja materialna pozwala nam prowadzić życie towarzyskie, z umiarem oczywiście - bez koniaków i łososi, ale przy kawie i kruchych ciastkach!"

PRL na widelcu  - Błażej Brzostek

W gospodzie PSS Nr 1 w Złotoryi do mięsa podaje się dwa widelce, bo -jak oświadczył kierownik - kilka noży zginęło, a pozostałych na wszelki wypadek nie podaje się".

Gazeta Robotnicza

 Naród wspaniały, tylko ludzie kurwy.